«Όχι» στην παραβίαση Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Πληροφορίες και διαφώτιση που αφορούν κυρίως νέους Ευρωπαίους γύρω από τον τρόπο συμπεριφοράς και κουλτούρας απέναντι στα πνευματικά δικαιώματα και με ποιο τρόπο πρέπει να αποτρέπονται τέτοιου είδους παραβάσεις κατέχει ο κατεξοχήν αρμόδιος κλάδος του Αρχηγείου Αστυνομίας που δεν είναι άλλος από τον «Κλάδο Καταπολέμησης Αδικημάτων Κλοπής Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Παράνομων Στοιχημάτων».

Η ομάδα που εργάζεται ακούραστα στο πλευρό των πολιτών για διαφώτιση, ενημέρωση, πρόληψη και τιμωρία σε τυχόν παραβάτες απάντησε στις ερωτήσεις μας γύρω από το θέμα που απασχολεί ολόκληρη την κοινωνία της Κύπρου και όχι μόνο με εστίαση στους νέους που χρησιμοποιούν περισσότερα τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και άλλα.

1. Με ποιο τρόπο θα γνωρίζω εάν ένα έργο διατίθεται νόμιμα ή παράνομα στο διαδίκτυο; Επίσης υπάρχει ιστότοπος για παροχή αντικειμενικών πληροφοριών για την Πνευματική Ιδιοκτησία και αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις ζημιές που προκαλεί η παραβίαση;

Στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να γνωρίζεις με βεβαιότητα κατά πόσο ένα έργο διατίθεται νόμιμα ή παράνομα στο διαδίκτυο, επειδή δεν υπάρχει οποιοδήποτε επίσημο αρχείο, στο οποίο να καταγράφονται τα έργα που διατίθενται νόμιμα. Εάν υπάρχει η δήλωση του δημιουργού με την οποία ο ίδιος επιτρέπει τη χρήση των έργων του ή αν διευκρινίζει ότι το έργο διατίθεται για δημόσια χρήση χωρίς περιορισμούς ή με άδεια ανοικτού περιεχομένου, μπορείς να θεωρήσεις ότι η διάθεση του στο ψηφιακό περιβάλλον είναι νόμιμη. Εάν δεν υπάρχει τέτοια δήλωση, καλό θα ήταν να ζητηθεί η άδεια χρήσης από τον δημιουργό ή άλλο δικαιούχο.

Για αντικειμενικές πληροφορίες σχετικά με την Πνευματική Ιδιοκτησία και τις αρνητικές συνέπειες της παραβίασης των πνευματικών δικαιωμάτων, μπορείτε να ανατρέξετε στην ιστοσελίδα του Τμήματος Εφόρου Εταιρειών και Διανοητικής Ιδιοκτησίας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας (https://www.intellectualproperty.gov.cy), όπου υπάρχει πληθώρα από ενημερωτικά βίντεο και εγχειρίδια, για το κοινό. Επίσης πληροφορίες σχετικά με την προστασία των πνευματικών σας δικαιωμάτων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο μπορείτε να βρείτε και στην ιστοσελίδα του European Union Intellectual Property Office (https://euipo.europa.eu).

 2. Κάποιος προσπαθεί να αντιγράψει οπτικοακουστικό έργο από DVD σε υπολογιστή, αλλά δεν μπορεί να ολοκληρώσει την αντιγραφή εξαιτίας των λεγόμενων «τεχνολογικών μέτρων». Τι είναι αυτά; Επιτρέπεται η εξουδετέρωσή τους για αναπαραγωγή ιδιωτικών αντιγράφων;

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ως "τεχνολογικά μέτρα" νοούνται κάθε τεχνολογία, μηχανισμός ή συστατικό στοιχείο που, με τον συνήθη τρόπο λειτουργίας του, αποσκοπεί στο να εμποδίσει ή να περιορίσει πράξεις σε σχέση με έργα ή άλλα αντικείμενα προστασίας, που δεν έχουν επιτραπεί από τον δικαιούχο πνευματικής ιδιοκτησίας ή του συγγενικού δικαιώματος, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος ειδικής φύσης του κατασκευαστή βάσης δεδομένων. Η εξουδετέρωσή τους για αναπαραγωγή ιδιωτικών αντιγράφων δεν επιτρέπεται.

Εξαίρεση από την προστασία των τεχνολογικών μέτρων, αποτελεί η φωτοτυπική αναπαραγωγή για ιδιωτική χρήση, για διδασκαλία, η αναπαραγωγή από βιβλιοθήκες και αρχεία για εκπαιδευτικούς σκοπούς, η αναπαραγωγή για δικαστικούς ή διοικητικούς σκοπούς, καθώς και η αναπαραγωγή προς όφελος προσώπων με αναπηρία. Θα πρέπει να αναφερθεί ωστόσο ότι στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα ώστε η αναπαραγωγή να τελεστεί μόνο στον αναγκαίο βαθμό και εφόσον οι δικαιούχοι έχουν από το νόμο πρόσβαση στο έργο ή άλλο αντικείμενο προστασίας. Όταν όμως πρόκειται για έργα που διατίθενται στο κοινό, για να έχει πρόσβαση σε αυτά όπου και όταν θέλει, δεν εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις αυτές. Για τα πρόσωπα που εξουδετερώνουν τα τεχνολογικά μέτρα με μη νόμιμο τρόπο, προβλέπονται ποινικές και αστικές κυρώσεις.

3. Αν κάποιος αντιληφθεί καταπάτηση των πνευματικών του δικαιωμάτων, που πρέπει να επικοινωνήσει για να καταγγείλει την υπόθεση;

Σε περίπτωση που πρόσωπο αντιληφθεί την καταπάτηση των πνευματικών του δικαιωμάτων, θα πρέπει να συλλέξει όλα τα στοιχεία που μαρτυρούν την πνευματική ιδιοκτησία που κατέχει και να τα παρουσιάσει στον Τοπικό Αστυνομικό Σταθμό της περιοχής του για να καταγγείλει την υπόθεση. Επίσης, μπορεί να επικοινωνήσει με τον Κλάδο Καταπολέμησης Αδικημάτων Κλοπής Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Παράνομων Στοιχημάτων του Αρχηγείου Αστυνομίας.

4. Ποια είναι η μεγαλύτερη ποινή που έχει επιβληθεί σε παραβάτη για υπόθεση πνευματικών δικαιωμάτων; Δώστε μας λίγες πληροφορίες για την υπόθεση.

Ο Κλάδος δεν κατέχει τέτοια στατιστικά στοιχεία.

5. Η Κύπρος ακολουθεί ευρωπαϊκές πρακτικές και οδηγίες ή αλλάζουν οι νομοθεσίες ανάλογα με τη χώρα;

Για να είναι δυνατή η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και υπηρεσιών, στην ευρωπαϊκή αγορά, είναι αναγκαίο να εξασφαλιστεί η ομοιομορφία όσον αφορά την πνευματική ιδιοκτησία σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας εντάσσεται στο πλαίσιο πολλών διεθνών συμβάσεων, που θεσπίστηκαν ως επί το πλείστον από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Στην Κυπριακή Δημοκρατία, η προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ρυθμίζεται από τον περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων Νόμο του 1976 ( 59/1976). Πολύ σημαντική τα τελευταία χρόνια, υπήρξε η επίδραση του κοινοτικού δικαίου, καθώς το κυπριακό δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας έχει εναρμονιστεί σε σημαντικό βαθμό στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Επίσης η Κύπρος έχει προσχωρήσει στη Σύμβαση της Βέρνης με τον Περί της Σύμβασης της Βέρνης για τη Διεθνή Προστασία των Λογοτεχνικών και Καλλιτεχνικών Έργων Κυρωτικό Νόμο 86/1979.

Άννα - Μαρία Ευτυχίου
https://www.sigmalive.com/news/europ/968201/arxigeio-astynomias-oxi-stin-paraviasi-pnevmatikis-idioktisias